Design Thinking การคิดเชิงออกแบบ ช่วยขับเคลื่อนองค์กรให้ก้าวหน้า  

ในโลกธุรกิจยุคปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว องค์กรต่างต้องปรับตัวและมองหาแนวทางใหม่ๆ เพื่อสร้างนวัตกรรมและแก้ไขปัญหาอย่างสร้างสรรค์ หนึ่งในแนวคิดที่ได้รับความนิยมและนำไปใช้จริงอย่างแพร่หลายคือ Design Thinking หรือกระบวนการคิดเชิงออกแบบ ที่เน้นการเข้าใจผู้ใช้งานอย่างลึกซึ้งและมุ่งแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ การนำ Design Thinking มาใช้ในการทำงานไม่เพียงช่วยให้ทีมงานมีแนวทางการคิดที่ชัดเจน แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนองค์กรให้เติบโตอย่างยั่งยืน 

บทความนี้จะพาทุกคนไปรู้จักว่า Design Thinking คืออะไร มีประโยชน์อย่างไร ตลอดจนขั้นตอนการนำแนวคิดเชิงออกแบบไปใช้อย่างมีประสิทธิภาพ 

รู้จัก Design Thinking คืออะไร มีความสำคัญอย่างไรต่อการทำงานในองค์กร?  

Design Thinking หมายถึงอะไร? Design Thinking หรือการคิดเชิงออกแบบ คือแนวทางการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ที่มีจุดเริ่มต้นจากการเข้าใจความต้องการที่แท้จริงของผู้ใช้งาน (Human-Centered Approach) โดยผสมผสานความคิดเชิงวิเคราะห์และความคิดสร้างสรรค์เข้าด้วยกันเพื่อพัฒนาแนวทางหรือผลิตภัณฑ์ที่ตอบโจทย์ได้อย่างแท้จริง กระบวนการนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในวงการออกแบบหรือเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ยังสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในทุกภาคส่วนขององค์กร ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ บริการ หรือกระบวนการทำงานภายในองค์กรเอง 

ความสำคัญของกระบวนการ Design Thinking อยู่ที่การกระตุ้นให้ทีมงานมองปัญหาอย่างรอบด้าน เปิดรับไอเดียใหม่ ๆ และร่วมมือกันคิดค้นวิธีแก้ปัญหาอย่างมีระบบ ซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ลดความเสี่ยงในการตัดสินใจผิดพลาด และส่งเสริมนวัตกรรมที่สามารถแข่งขันในตลาดได้อย่างยั่งยืน

ประโยชน์ของ Design Thinking มีอะไรบ้าง? 

การนำ Design Thinking มาใช้ในองค์กรไม่ได้เป็นเพียงแค่การเปลี่ยนวิธีคิด แต่ยังเป็นเครื่องมือที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และผลักดันให้เกิดนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้งานอย่างแท้จริง โดยกระบวนการนี้ส่งผลดีต่อองค์กรในหลายด้าน ดังนี้

• เข้าใจผู้ใช้งานอย่างลึกซึ้ง เน้นการเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ความต้องการของผู้ใช้งานจริง ช่วยให้องค์กรสามารถพัฒนาสินค้าและบริการที่ตรงใจได้มากขึ้น

• กระตุ้นความคิดสร้างสรรค์ในทีม แนวคิด Design Thinking เปิดโอกาสให้ทุกคนในทีมมีส่วนร่วมในการระดมไอเดีย ส่งเสริมการคิดนอกกรอบและการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์

• ลดความเสี่ยงในการพัฒนาสินค้าหรือบริการ ด้วยการทดลองต้นแบบ (Prototype) และการทดสอบ (Testing) อย่างต่อเนื่อง ทำให้องค์กรสามารถปรับปรุงแนวคิดได้ตั้งแต่ระยะแรกก่อนลงทุนจริง

• เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานเป็นทีม สนับสนุนการทำงานร่วมกันแบบข้ามสายงาน (Cross-functional) ส่งเสริมความเข้าใจและความร่วมมือระหว่างฝ่ายต่าง ๆ

• ขับเคลื่อนนวัตกรรมและความสามารถในการแข่งขัน กระบวนการคิดเชิงออกแบบช่วยให้องค์กรพัฒนาสินค้า บริการ หรือกระบวนการใหม่ ๆ ที่แตกต่างและมีคุณค่า เพิ่มศักยภาพในการแข่งขันในตลาด

Design Thinking มีขั้นตอนอย่างไรบ้าง? 

Design Thinking Process มีกี่ขั้นตอน? Design Thinking เป็นกระบวนการที่ยืดหยุ่นและปรับใช้ได้หลากหลาย โดยทั่วไปแล้วจะประกอบด้วย 5 ขั้นตอนหลักที่เชื่อมโยงกันอย่างเป็นระบบ จุดเด่นที่กระบวนการของการคิดเชิงออกแบบนี้มีคือ การเริ่มต้นจากการเข้าใจผู้ใช้งาน ไปจนถึงการทดสอบแนวทางแก้ไขในโลกความจริง ทั้ง 5 ขั้นตอนนี้สามารถนำไปใช้ในทุกระดับขององค์กร ตั้งแต่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ไปจนถึงการปรับปรุงกระบวนการทำงานเดิมให้ดีขึ้น ดังต่อไปนี้ 

1. Empathize เริ่มต้นด้วยการเข้าใจมุมมองของผู้ใช้งาน

ขั้นตอนแรกของ Design Thinking คือการทำความเข้าใจความต้องการ แรงจูงใจ และปัญหาของผู้ใช้งานอย่างลึกซึ้ง ผ่านการสังเกต สัมภาษณ์ หรือการลงพื้นที่จริง เช่น หากองค์กรกำลังออกแบบแอปพลิเคชันสุขภาพ ควรลงพื้นที่พูดคุยกับผู้ป่วย แพทย์ หรือผู้ดูแล เพื่อรับรู้ถึงข้อจำกัดและความคาดหวังที่แท้จริง

2. Define ระบุปัญหาให้ชัดเจน เพื่อหาแนวทางที่ใช่

หลังจากรวบรวมข้อมูลจากผู้ใช้งานแล้ว ขั้นตอนถัดมาของการคิดเชิงออกแบบคือ การวิเคราะห์และสรุปปัญหาหลักที่แท้จริงอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อใช้เป็นกรอบในการหาแนวทางแก้ไข เช่น จากข้อมูลผู้ใช้งานที่หลากหลาย องค์กรอาจนิยามปัญหาว่า "ผู้สูงอายุรู้สึกสับสนกับการใช้งานแอปฯ เพราะมีเมนูที่ซับซ้อนเกินไป"

3. Ideate ปล่อยพลังไอเดียที่สร้างสรรค์

เมื่อเข้าใจปัญหาอย่างชัดเจนแล้ว ทีมงานจะระดมสมองเพื่อเสนอแนวทางแก้ไขอย่างสร้างสรรค์ โดยไม่ปิดกั้นไอเดียใด ๆ ในช่วงต้น เช่น ในกรณีของแอปสุขภาพ อาจมีไอเดียตั้งแต่การใช้เสียงพูดนำทาง การปรับขนาดตัวอักษร ไปจนถึงการออกแบบอินเทอร์เฟซแบบมินิมอล 

4. Prototype แปลงไอเดียเป็นรูปธรรมให้เห็นภาพ

Prototype เป็นการคิดเชิงออกแบบในขั้นตอนการสร้างต้นแบบของแนวคิด ไม่ว่าจะเป็นแบบจำลองบนกระดาษ โมเดลดิจิทัล หรือเวอร์ชันทดลองของผลิตภัณฑ์ เช่น ทีมงานอาจสร้างหน้าตาแอปแบบจำลอง (mockup) ที่ให้ผู้ใช้งานทดลองกดเล่น เพื่อดูว่าพวกเขาเข้าใจเมนูต่าง ๆ หรือไม่

5. Test ทดสอบและปรับปรุงให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น 

ขั้นตอนสุดท้ายของ Design Thinking คือการนำต้นแบบไปให้ผู้ใช้งานจริงทดลองใช้ แล้วเก็บข้อมูลผลตอบรับเพื่อปรับปรุงต่อไป ตัวอย่างเช่น เมื่อให้กลุ่มผู้สูงอายุทดลองใช้งานแอปต้นแบบ ทีมงานอาจพบว่ายังมีจุดที่ใช้งานยาก และนำข้อเสนอแนะนั้นกลับไปปรับปรุงในรอบถัดไป

Design Thinking ตัวช่วยพัฒนาผลิตภัณฑ์และกระบวนการทำงานขององค์กร

Design Thinking คือแนวทางที่ช่วยให้องค์กรสามารถพัฒนาผลิตภัณฑ์ บริการ หรือกระบวนการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยยึดผู้ใช้งานเป็นศูนย์กลางและใช้การคิดอย่างเป็นระบบในทุกขั้นตอน ไม่เพียงช่วยให้ทีมงานเข้าใจปัญหาได้ลึกซึ้ง แต่ยังส่งเสริมการทำงานร่วมกันและการคิดนอกกรอบอย่างสร้างสรรค์ เมื่อองค์กรนำแนวคิดนี้มาใช้ได้อย่างเหมาะสม จะสามารถสร้างนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ตลาดและแข่งขันได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว