ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ หรือ e-signature คือ ลายเซ็นที่สร้างขึ้นในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งสามารถใช้เพื่อลงนามในเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ได้ ปัจจุบัน e-signature ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากช่วยให้สามารถดำเนินธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย

โดย e-signature มีด้วยกันหลายประเภท ขึ้นอยู่กับวิธีการสร้างลายเซ็น โดยทั่วไปแล้ว e-signature สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ

1. ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ทั่วไป เป็นลายเซ็นที่ไม่ได้ใช้เทคโนโลยีการเข้ารหัสลับ ตัวอย่างของลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ทั่วไป เช่น การพิมพ์ชื่อไว้ท้ายเนื้อหาของอีเมล การคลิกปุ่มตกลงในเอกสารดิจิทัล เป็นต้น

2. ลายเซ็นดิจิทัล เป็นลายเซ็นที่สร้างขึ้นโดยใช้เทคโนโลยีการเข้ารหัสลับ ลายเซ็นดิจิทัลช่วยให้สามารถยืนยันตัวตนของผู้ลงนามและตรวจพบการเปลี่ยนแปลงของเอกสารได้

ตัวอย่างการนำ e-signature ไปใช้ในชีวิตประจำวัน 

• การลงนามในสัญญา เช่น สัญญาจ้างงาน สัญญาซื้อขาย เป็นต้น

• การลงนามในเอกสารสำคัญ เช่น เอกสารราชการ เอกสารทางการเงิน เป็นต้น

• การลงนามในเอกสารทั่วไป เช่น ใบสั่งซื้อ ใบตอบรับ เป็นต้น

ประโยชน์ของ e-signature คืออะไรบ้าง?

• ความสะดวก 

หนึ่งในข้อดีของ e-signature คือ e-signature นั้นช่วยให้สามารถลงนามในเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ได้อย่างรวดเร็วและง่ายดาย โดยไม่ต้องใช้เอกสารกระดาษ

• ความประหยัด

e-signature ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บและขนส่งเอกสารกระดาษ

• ความยืดหยุ่น 

e-signature สามารถใช้งานได้กับเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ทุกประเภท

• ความปลอดภัย

อีกหนึ่งในข้อดีที่ทำให้คนเลือกใช้ e-signature คือมันช่วยให้มั่นใจได้ว่าเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ที่ลงนามนั้นถูกต้องและไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้

เซ็น e-signature ได้อย่างไร?

วิธีการเซ็น e-signature นั้นขึ้นอยู่กับประเภทของ e-signature ที่ใช้ โดยทั่วไปแล้ว วิธีการเซ็น e-signature มีดังนี้

ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ทั่วไป

1. การพิมพ์ชื่อไว้ท้ายเนื้อหาของอีเมล

2. การคลิกปุ่มตกลงในเอกสารดิจิทัล

3. การวาดลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ด้วยเมาส์หรือแท็บเล็ต

ลายเซ็นดิจิทัล

1. การใช้อุปกรณ์ที่รองรับลายเซ็นดิจิทัล เช่น แท็บเล็ตลายเซ็น หรือเครื่องสแกนลายนิ้วมือ

2. การใช้ซอฟต์แวร์ลายเซ็นดิจิทัล

อาจใช้โปรแกรมเหล่านี้ในการสร้าง e-signature

• Adobe Sign

• DocuSign

• Signeasy

• eSignThai

• SignNow

ความปลอดภัยของ e-signature 

ประเภทของ e-signature คือปัจจัยที่มีผลต่อความปลอดภัยของ e-signature นั้น ๆ โดยทั่วไปแล้ว ลายเซ็นดิจิทัลจะปลอดภัยกว่าลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์ทั่วไป เนื่องจากลายเซ็นดิจิทัลใช้เทคโนโลยีการเข้ารหัสลับที่ช่วยป้องกันการเปลี่ยนแปลงของเอกสารได้ อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องเลือกใช้ e-signature จากผู้ให้บริการที่เชื่อถือได้ เพื่อให้มั่นใจได้ว่า e-signature นั้นปลอดภัยและเชื่อถือได้

ในประเทศไทย ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์มีกฎหมายรองรับ โดยพระราชบัญญัติธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 ระบุว่า ลายเซ็นอิเล็กทรอนิกส์มีผลทางกฎหมายเทียบเท่ากับลายเซ็นที่เขียนด้วยลายมือบนกระดาษ ดังนั้น เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ที่ลงนามด้วย e-signature จึงสามารถใช้ได้ในทางกฎหมายเช่นเดียวกับเอกสารกระดาษ