เริม คืออะไร ทำความเข้าใจอาการ และสาเหตุของโรค

โรคทางผิวหนังชนิดหนึ่งที่มักจะพบได้บ่อยในกลุ่มวัยรุ่น และวัยทำงาน เริมสามารถติดต่อกันได้จากการสัมผัสผิวหนังกัน และทางเพศสัมพันธ์ ผู้ป่วยที่เป็นโรคเริมอาจจะไม่แสดงออกใด ๆ ออกมาเพื่อเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงการเป็นเริม 

ภายในบทความนี้จะให้ข้อมูลที่มีความเกี่ยวข้องในเรื่องของเริม เริมคืออะไร อาการเริมมีอะไรบ้าง สาเหตุที่เกิดขึ้นของเริม และวิธีรักษาเริม

โรคเริม คืออะไร

โรคเริม คือ โรคติดต่อทางผิวหนัง และการมีเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากเชื้อไวรัสเริม simplex (Herpes simplex virus) ไวรัสจะแบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลัก ได้แก่ ชนิดแรก (HSV-1) มักพบที่ริมฝีปาก มุมปาก หรือบริเวณใบหน้า เรียกว่า เริมที่ปาก ชนิดที่สอง (HSV-2) มักพบที่อวัยวะเพศ เรียกว่า เริมที่อวัยวะเพศ ลักษณะของผู้ป่วยที่เป็นเริม จะรู้สึกคัน มีตุ่มใสเกิดขึ้น เริมสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งกับผู้หญิง ผู้ชาย และทุกช่วงอายุ 

วิธีสังเกตอาการของโรคเริม

ผู้ที่มีความสุ่มเสี่ยงของการเป็นเริม ซึ่งจะมีวิธีสังเกตดูอาการเริมได้ด้วยตนเอง ดังนี้

• มักจะเกิดความรู้สึกคัน ระคายเคือง แสบร้อน บริเวณที่มักเป็นเริม เช่น ปาก มุมปาก และอวัยวะเพศ

• สังเกตเห็นความผิดปกติเกิดขึ้นกับร่างกายตามบริเวณใบหน้า และอวัยวะเพศ เกิดมีตุ่มพอง ตุ่มน้ำใส ๆ ตุ่มมีหนอง เรียงกันเป็นกลุ่มก้อน

• ผู้ป่วยในบางรายอาจมีรู้สึก ไม่สบายเนื้อไม่สบายตัว อ่อนเพลีย มีไข้ขึ้นสูงเมื่อรับประทานยาลดไข้แต่ไข้ไม่ลดลง

• มีอาการ เจ็บตา ปวดตา น้ำตาไหลเอง หากเกิดเริมที่บริเวณดวงตา

สาเหตุของโรคเริมที่เราสามารถพบได้

สาเหตุเริมเกิดจากผู้ป่วยที่มีเชื้อไวรัส (Herpes Simplex Virus) แพร่กระจายสู่ผู้ที่ไม่มีเชื้อไวรัส ผ่านจากการสัมผัส หรือมีเพศสัมพันธ์ ด้วยสารคัดหลั่งของผู้ป่วยเริม ซึ่งเชื้อไวรัสเริม Herpes simplex virus มีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิดสามารถแบ่งออกสาเหตุของการเป็นเริม ได้ดังนี้

1. HSV-1 เป็นเริมที่ปาก

• จูบ หอมแก้ม เพราะไวรัส HSV-1 แพร่กระจายผ่านทางน้ำลาย

• สัมผัสโดนบริเวณที่เป็นเริม เชื้อไวรัสสามารถแพร่กระจายผ่านการสัมผัสกับผิวหนังที่ติดเชื้อ

• ใช้สิ่งของร่วมกับผู้อื่น เช่น แก้วน้ำ ผ้าเช็ดตัว ช้อนส้อม ลิปสติก มีดโกน และแปรงสีฟัน 

• ออรัลเซ็กส์ โดยจากการใช้ปาก หากผู้ป่วยที่เป็นเริมใช้ปากออรัลเซ็กส์ สามารถแพร่กระจายไวรัสไปยังอวัยวะเพศของอีกฝ่ายได้ 

2. HSV-2 เริมที่อวัยวะเพศหญิง และเพศชาย

• มีเพศสัมพันธ์แบบสอดใส่ และไม่สอดใส่ โดยไม่ได้สวมใส่ถุงยางอนามัย ไม่ว่าจะทางช่องคลอด ช่องทวารหนัก หรือเอาอวัยวะเพศเสียดสีกัน

• ทำกิจกรรมออรัลเซ็กส์ กับผู้ที่เป็นเริม

• สัมผัสกับแผลที่ติดเชื้อ หรือ สัมผัสกับตุ่มน้ำหนองของโรคเริม

ความแตกต่างระหว่างโรคเริมที่ผิวหนังและอวัยวะเพศ

ความแตกต่างระหว่างเริมที่ผิวหนัง และเริมอวัยวะเพศ มีดังนี้

เริมที่ผิวหนัง 

• เริมที่ผิวหนังจะเกิดขึ้นเริมในปาก เริมที่ขา แขน ใบหน้า นิ้วมือ นิ้วเท้า

• เป็นเริมที่ไม่ได้ติดต่อจากการมีเพศสัมพันธ์ แต่เกิดจากการสัมผัสผิวหนังของผู้ป่วยที่เป็นเริม

• มีตุ่มน้ำใส ตุ่มน้ำหนอง ขึ้นตรงผิวหนัง

• อาจจะมีไข้ขึ้นสูง ต่อมน้ำเหลืองโต ในผู้ป่วยบางราย

• มีโอกาสเกิดขึ้นซ้ำน้อยกว่า เริมที่อวัยวะเพศ

เริมอวัยวะเพศ

• เป็นเริมที่ติดต่อจากการมีเพศสัมพันธ์ทางตรง และ ทางอ้อม

• มีตกขาวมากกว่าปกติ มีตุ่มน้ำใส ตุ่มน้ำหนอง เกิดเริมที่อวัยวะเพศชาย และเพศหญิง

• ปัสสาวะติดจัด เพราะเป็นตกขาวมากเกินไป

• มีโอกาสเกิดขึ้นซ้ำมากกว่าเริมที่ผิวหนัง

วิธีการรักษาโรคเริม มีอะไรบ้าง

การรักษาเริมมุ่งเน้นไปที่การยับยั้งการเพิ่มจำนวนของเชื้อไวรัส HSV บรรเทาอาการ และลดระยะเวลาการเกิดตุ่มเริม วิธีรักษาเริมแพทย์จะใช้ยาต้านไวรัส ยาระงับความเจ็บปวด และยาอื่น ๆ ร่วมกันเพื่อรักษาอาการและแผลเริม

ยาต้านไวรัส: ยารักษาเริมเหล่านี้ช่วยยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัส HSV ซึ่งจะช่วยลดความรุนแรงของอาการ ระยะเวลาของอาการ และจำนวนการเกิดซ้ำ เช่น ยาอะไซโคลเวียร์ (Acyclovir) ยาแฟมไซโคลเวียร์ (Famciclovir) และยาวาลาไซโคลเวียร์ (Valacyclovir)

ยาระงับความเจ็บปวด: ช่วยบรรเทาอาการปวดแสบร้อนและคันเริม เช่น ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) และยาไอบูโปรเฟน (Ibuprofen)

ยาต้านการอักเสบกลุ่มเอ็นเสด (NSAIDs): จะช่วยลดอาการบวมแดงและอักเสบ

ยาแก้ปวดชนิดยาทาเริม: ยาเหล่านี้ช่วยบรรเทาอาการปวดแสบร้อนและคันที่แผล

สรุปเรื่องเริม สิ่งสำคัญคือการรู้จักป้องกัน

เริมเป็นโรคติดต่อทางผิวหนังจากการสัมผัส อาการของโรคเริมอาจจะไม่รุนแรง แต่ก็ส่งผลกระทบต่อความผิดปกติของร่างกาย สภาพจิตใจ และการใช้ชีวิตให้กับผู้ป่วย ซึ่งผู้ป่วยสามารถรักษาเริมด้วยตัวเองได้จากการใช้ยาทาแก้เริม ดูแลสุขภาพให้แข็งแรงอยู่สม่ำเสมอ เพื่อลดโอกาสเกิดขึ้นซ้ำ และรู้จักวิธีป้องกันการเกิดขึ้นของเริม

References 

Kim Painter. (2023, October 31). What Is the Herpes Simplex Virus?.

https://www.webmd.com/genital-herpes/pain-management-herpes 

World Health Organization. (2023, April 5). Herpes simplex virus.

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/herpes-simplex-virus